Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι διάλεκτοι στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία (Μέρος Ε')

Υπό την επική επίδραση είναι ένα ακόμα είδος της λυρικής ποίησης, η χορική.

Αποτελεί ένα σύνθετο καλλιτέχνημα, καθώς αποτελεί συνδυασμό ποίησης, μουσικής και όρχησης (χορού).

Η χορική ποίηση, που προκρίνει το συλλογικό έναντι του ατομικού και εκφράζει το συναισθηματικό κόσμο ενός συνόλου προσώπων, συνδέθηκε με τη δωρική διάλεκτο, μια και διαμορφώθηκε ως είδος σε δωρόφωνες περιοχές της Πελοποννήσου και της Μεγάλης Ελλάδας.

Κύριο γνώρισμα της γλώσσας του χορικού λυρισμού είναι η πολυμορφία της.

Η γλωσσική βάση του χορικού μέλους είναι μια λογοτεχνική δωρική πλασμένη σύμφωνα με το μοντέλο της επικής γλώσσας, χωρίς έντονους ιδιωματισμούς.

Η επική επιρροή στο χορικό άσμα (οι ύμνοι, οι θρήνοι και τα εγκώμια είναι οι τρεις μεγάλες κατηγορίες χορικών τραγουδιών) γίνεται αντιληπτή στο λεξιλόγιο, σε ιωνικά και αιολικά φωνολογικά και μορφολογικά στοιχεία.

Αρχηγέτης της χορικής ποίησης υπήρξε ο Αλκμάν, ο οποίος έζησε και έγραψε τα ποιήματά του στη Σπάρτη (δε γνωρίζουμε μετά σιγουριάς εάν ήταν Λυδός, Λάκωνας ή και Ίωνας).

Οι πληροφορίες για την περίοδο ακμής του Αλκμάνος –του πρώτου χορικού ποιητή που ξέρουμε– ποικίλλουν, όλες όμως συγκλίνουν προς τον 7ο αιώνα π.Χ.

(και μάλιστα το β’ μισό του αιώνα αυτού).

Ο Αλκμάν συνέθεσε ύμνους, παρθένια (χορικά λυρικά άσματα που τραγουδούσαν παρθένες σε διάφορες γιορτές), παιάνες, υμεναίους (γαμήλια άσματα) και υπορχήματα (χορικά άσματα με κύριο χαρακτηριστικό το ορχηστικό στοιχείο).

Ως πρώτος διδάξας του είδους, ο Αλκμάν έθεσε το γλωσσικό κανόνα για τους διαδόχους του: τα χορικά του άσματα είναι γραμμένα κατ’ αρχήν στη λακωνική διάλεκτο της εποχής του (χωρίς πάντως έντονους λακωνισμούς), αλλά σε αυτά υπάρχουν και πολλοί επικοί τύποι.

Οι σαφείς «ομηρισμοί» στην ποίησή του συνάπτονται ενίοτε με αιολικά στοιχεία – άλλα εξ αυτών προέρχονται από το έπος, άλλα πάλι θα μπορούσε να ήταν ντόπια, λακωνικά.

*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, αγγλόφωνη έκδοση (σύγγραμμα της ιταλίδας ιστορικού τέχνης και πανεπιστημιακής καθηγήτριας Gloria Ferrar...

Πηγή/Περισσότερα: in.gr

Μείνετε σε επαφή μαζί μας:

Κάντε like κι ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook

Στο Twitter: Follow