Του Άρη Χατζηστεφάνου

Η απόφαση που αναμένεται στις 4 Ιανουαρίου σχετικά με την έκδοση του δημιουργού των Wikileaks, Τζούλιαν Ασάνζ, στις ΗΠΑ αντιμετωπίζεται στη χώρα μας είτε με αδιαφορία είτε, στην καλύτερη περίπτωση, ως ένα θέμα διεθνούς ανθρωπιστικού ενδιαφέροντος. Ίσως γιατί κάποιοι θέλουν να ξεχάσουν τη σημασία όσων μάθαμε από τα Wikileaks για το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο της Ελλάδας.

Θα περίμενε κανείς ότι η συμπλήρωση μιας δεκαετίας από την πρώτη δημοσίευση απόρρητων τηλεγραφημάτων της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα θα αποτελούσε μια αφορμή για μεγάλα δημοσιογραφικά αφιερώματα, που θα μας θύμιζαν όσα μάθαμε από τις διαρροές.

Το 2020 όμως έφυγε και ελάχιστοι έδειχναν διατεθειμένοι να θυμηθούν τις σχέσεις της πρεσβείας με συγκεκριμένους πολιτικούς, επιχειρηματίες, δημοσιογράφους και ακαδημαϊκούς. Ίσως γιατί ανακατεύοντας τη σκόνη εκείνων των αποκαλύψεων θα διαπίστωναν ότι τα περισσότερα αιτήματα των Αμερικανών διπλωματών προς τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της χώρας έχουν γίνει πραγματικότητα. Αξίζει να θυμηθούμε μερικές λεπτομέρειες, πραγματικής ή συμβολικής αξίας, και ίσως να ξανασκεφτούμε το τεράστιο χρέος που οφείλουμε σε ανθρώπους όπως ο Τζούλιαν Ασάνζ.

Ποιος θυμάται, λόγου χάρη, την επίσκεψη που πραγματοποίησε ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης στην αμερικανική πρεσβεία ζητώντας βοήθεια για την αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στα πανεπιστήμια (τηλεγράφημα 09ATHENS407). Μιλώντας στον πρέσβη στρεφόταν εναντίον όσων καθηγητών ψήφιζαν ΣΥΡΙΖΑ στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού & Ερευνητικού Προσωπικού (ΠΟΣΔΕΠ) και εναντίον του πανεπιστημιακού ασύλου, ενώ θεωρούσε «πισωγύρισμα» τη μη αναγνώριση των πτυχίων ιδιωτικών κολεγίων. Την ίδια εποχή η πρεσβεία πίεζε έμμεσα ή άμεσα για την κατάργηση του ασύλου και την αστυνόμευση των πανεπιστημίων (09ATHENS1725, 09ATHENS191) ενώ προωθούσε τα αιτήματα συγκεκριμένων κολεγίων, όπως το Deree και το Anatolia, προς την τότε υπουργό Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου (09ATHENS1723_a).

Την τιμητική του στο γραφείο του Αμερικανού πρέσβη είχε συχνά και ο υπουργός Δημόσια Τάξης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο οποίος ενημέρωνε για τις αλλαγές που προωθούσε στη δομή και τη λειτουργία της Αστυνομίας και του Λιμενικού (09ATHENS1643_a) και τα σχέδιά του για τη δημιουργία ενός «μίνι FBI» στο εσωτερικό της ΕΛ.ΑΣ.

Από την πλευρά του ο (τότε βουλευτής) Αντώνης Σαμαράς εμφανίζεται σαν γραμματοκομιστής, ο οποίος θα αναλάμβανε να μεταφέρει «σε όσους πρέπει να ξέρουν» τη δυσαρέσκεια της πρεσβείας για τις επισκέψεις Ρώσων αξιωματούχων και την αγορά ρωσικών οπλικών συστημάτων (08ATHENS1188_a).

Εντυπωσιακές ήταν και οι αποκαλύψεις για τις παρεμβάσεις της πρεσβείας στην ελληνική δημοσιογραφία. Πληροφορηθήκαμε έτσι ότι η εκπομπή «Νέοι Φάκελοι» του ΣΚΑΪ παρείχε «καλά επιλεγμένη παρουσίαση των κεντρικών αμερικανικών θέσεων» σε εκπομπή που αφορούσε τη Ρωσία ενώ συντελεστές της ενημέρωναν την πρεσβεία ακόμα και για τα πλάνα που θα χρησιμοποιούσαν στο ρεπορτάζ τους. Κυρίως όμως μάθαμε ότι η πρεσβεία διατηρούσε «συνδέσμους» σε σχολές δημοσιογραφίας και «τοποθετούσε πόρους» προκειμένου να κάμψει τον αντιαμερικανισμό στις επόμενες γενιές δημοσιογράφων. Παράλληλα «έσπρωχνε» σε ΜΜΕ «συνεντεύξεις, επώνυμα άρθρα γνώμης τοπικής παραγωγής και προϊόντα του Γραφείου Προγραμμάτων Διεθνούς Πληροφόρησης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για καίρια ζητήματα διεθνούς πολιτικής» (06ATHENS1805).
Οι επαφές βέβαια της αμερικανικής πρεσβείας δεν αφορούσαν μόνο πολιτικούς, ακαδημαϊκούς και δημοσιογράφους αλλά και γνωστούς επιχειρηματίες. Οι ιδιοκτήτες της Aegean, Θεόδωρος και Ευθύμιος Βασιλάκης, παραδείγματος χάριν, βρέθηκαν στην πρεσβεία λίγο πριν από την ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής, δηλαδή σε μια κρίσιμη περίοδο που θα αποφασιζόταν το μέλλον των αερομεταφορών και η ανανέωση του στόλου με αεροσκάφη της ευρωπαϊκής Airbus ή της αμερικανικής Boeing (05ATHENS1903_a).

Ως «γνωστή επαφή» της πρεσβείας παρουσιαζόταν στα τηλεγραφήματα και ο Δημήτρης Κοπελούζος, παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες πίστευαν ότι «φοράει πολλά διαφορετικά καπέλα» και «χορεύει στον ρυθμό της Gazprom» (07ATHENS649_a).

Σχεδόν δέκα χρόνια από την αποκάλυψη των τηλεγραφημάτων της αμερικανικής πρεσβείας η Ελλάδα φαίνεται να έχει «πετύχει» όλους τους στόχους της αμερικανικής διπλωματίας: το πανεπιστημιακό άσυλο καταργήθηκε, η πόρτα για την αναγνώριση των αμερικανικών κολεγίων άνοιξε ενώ αστυνομικοί ετοιμάζονται να λάβουν θέσεις μέσα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Οι σχέσεις με τη Ρωσία καταποντίστηκαν σε πολιτικό και ενεργειακό επίπεδο, ο «αντιαμερικανισμός» των ελληνικών ΜΜΕ εξαφανίστηκε ενώ μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι απόφοιτοι των δημοσιογραφικών σχολών, στις οποίες έστελνε «πόρους» η πρεσβεία, έχουν αντικαταστήσει παλαιότερους, «δύστροπους» δημοσιογράφους. Η Ελληνική Αστυνομία γίνεται ένα μικρό FBI (τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις παράνομες παρακολουθήσεις αντιφρονούντων) και ο Αντώνης Σαμαράς έκανε τον κύκλο του ως πρωθυπουργός.

Άραγε πόσοι από όλους αυτούς που είδαν τα ονόματά τους σε απόρρητα τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας δεν εύχονται να εκδοθεί ο Ασάνζ στις ΗΠΑ, όπου απειλείται άμεσα η ζωή του;

Μείνετε σε επαφή μαζί μας:
Κάντε like κι ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook
Στο Twitter: Follow