Την κατάσταση του παγκόσμιου ΤÏπου πεÏιγÏάφει το ενδιαφÎÏον ÏεποÏτάζ της ΕφημεÏίδας των Συντακτών χθÎÏ‚. Σε καÏαντίνα η ενημÎÏωση, χαÏοπαλεÏει η ελευθεÏία του ΤÏπου. Οι μεγαλÏτεÏες δημοσιογÏαφικÎÏ‚ ενώσεις της ΕυÏώπης κÏοÏουν τον κώδωνα του κινδÏνου για την ελευθεÏία του ΤÏπου καθώς σε όλες τις χώÏες με Ï€Ïόσχημα την επιδημική κÏίση, παίÏνουν μÎÏ„Ïα ενάντια στην ελευθεÏία του ΤÏπου. Η χώÏα μας δεν πεÏιλαμβάνεται σε αυτÎÏ‚ που αναφÎÏουν οι 8 διεθνείς οÏγανισμοί. Κάτι που δεν είναι τυχαίο Î±Ï†Î¿Ï Î¿Î¹ εγχώÏιες συνδικαλιστικÎÏ‚ ενώσεις μÎχÏι στιγμής τηÏοÏν σιγή…ιχθÏος. Με εξαίÏεση την αντίδÏαση χαμηλών τόνων των πεÏιφεÏειακών συνδικαλιστικών ενώσεων για την κυβεÏνητική απαγόÏευση πληÏοφόÏησης από τα νοσοκομεία, οι δημοσιογÏαφικÎÏ‚ ενώσεις μπήκαν από μόνες τους στο …γÏψο της καÏαντίνα, με ελάχιστες φωνÎÏ‚ αντίδÏασης. Διαβάζουμε το ενδιαφÎÏον θÎμα. ΧÏησιμοποιείται η πανδημία από τις κυβεÏνήσεις στην ΕυÏώπη για να υφαÏπάξουν εξουσία; Îαι, απαντοÏν οι οκτώ μεγαλÏτεÏοι διεθνείς οÏγανισμοί στον κόσμο για την ελευθεÏία του ΤÏπου.
Οι Ενωση ΕυÏωπαίων ΔημοσιογÏάφων (AEJ), ΕυÏωπαϊκό ΚÎντÏο για την ΕλευθεÏία του ΤÏπου και των ΜΜΕ (ECPMF), ΕυÏωπαϊκή Ομοσπονδία ΔημοσιογÏάφων (EFJ), Free Press Unlimited (FPU), Διεθνής Ομοσπονδία ΔημοσιογÏάφων (IFJ), ΔιεθνÎÏ‚ ΙνστιτοÏτο ΤÏπου (IPI), ΔημοσιογÏάφοι ΧωÏίς ΣÏνοÏα (RSF), με επιστολή που απÎστειλαν στις 25 ΜαÏτίου στους Ï€ÏοÎδÏους της ΕυÏωπαϊκής ΕπιτÏοπής, του Συμβουλίου της ΕυÏώπης και του ΕυÏÏ‰Ï€Î±ÏŠÎºÎ¿Ï ÎšÎ¿Î¹Î½Î¿Î²Î¿Ï…Î»Î¯Î¿Ï…, ζητοÏν να Ï€Ïοστατευτεί η ελεÏθεÏη Ïοή πληÏοφοÏιών και να διασφαλιστεί η ελευθεÏία των ΜΜΕ, ενώ εκφÏάζουν βαθιά ανησυχία για «κυβεÏνήσεις που εκμεταλλεÏονται την πανδημία για να εισαγάγουν πεÏιοÏισμοÏÏ‚ στην Ï€Ïόσβαση των ΜΜΕ στις κυβεÏνητικÎÏ‚ αποφάσεις και ενÎÏγειες».
Οι οÏγανισμοί, παÏότι αναγνωÏίζουν ότι απαιτοÏνται Îκτακτα μÎÏ„Ïα, υπογÏαμμίζουν ότι Ï€ÏÎπει να είναι αναλογικά, με αυστηÏοÏÏ‚ χÏονικοÏÏ‚ πεÏιοÏισμοÏÏ‚ και να υπόκεινται σε τακτικό Îλεγχο, ενώ καταγγÎλλουν ότι «πολλÎÏ‚ κυβεÏνήσεις πεÏιοÏίζουν την Ï€Ïόσβαση σε αξιωματοÏχους μειώνοντας τη φυσική παÏουσία δημοσιογÏάφων σε συνεντεÏξεις ΤÏπου».
Από τις 23 ΜαÏτίου το ελληνικό υπουÏγείο Υγείας, επικαλοÏμενο λόγους ασφάλειας της δημόσιας υγείας, αποφάσισε να κλείσει τις πόÏτες στους υγειονομικοÏÏ‚ συντάκτες στην καθημεÏινή ενημÎÏωση από τον εκπÏόσωπό του ΣωτήÏη ΤσιόδÏα και τους υφυπουÏγοÏÏ‚ Πολιτικής Î Ïοστασίας και Υγείας.
ΕπιπλÎον οι δημοσιογÏάφοι ενημεÏώθηκαν ότι θα Îχουν τη δυνατότητα μίας -και μόνο μίας, παÏ’ όλο που είναι Ï„Ïεις οι ομιλοÏντες- εÏώτησης εβδομαδιαίως, η οποία θα Ï€ÏÎπει να κατατίθεται γÏαπτώς στο ΓÏαφείο ΤÏπου, που θα τη διαβάζει στον «αÎÏα», χωÏίς να υπάÏχει δυνατότητα διευκÏινίσεων ή άσκησης πίεσης Ï€ÏοκειμÎνου να απαντηθεί ουσιαστικά.
Ετσι, με κλειστÎÏ‚ τις πόÏτες, ο καθÎνας απαντάει όπως θÎλει, ÏŒ,τι θÎλει, σε όποια εÏώτηση βολεÏει, δίνοντας όποια εικόνα επιθυμεί στην πανελλαδική σÏνδεση της ενημÎÏωσης για την επιδημία.
Το ίδιο επιχείÏησε να κάνει και η ισπανική κυβÎÏνηση, αλλά αντιμετώπισε Îντονη κÏιτική από εκατοντάδες δημοσιογÏάφους και αÏκετÎÏ‚ από τις κοÏυφαίες εφημεÏίδες της χώÏας. ΣÏμφωνα με την Îκθεση των διεθνών οÏγανισμών, το ζήτημα που Ï€ÏοÎκυψε στην Ισπανία αφοÏοÏσε «τον Ï„Ïόπο υποβολής εÏωτήσεων των ΜΜΕ κατά τη διάÏκεια συνεντεÏξεων ΤÏπου».
Τα ισπανικά ΜΜΕ κατήγγειλαν ότι οι εÏωτήσεις γÏάφονταν εκ των Ï€ÏοτÎÏων και Ï€ÏοεπιλÎγονταν από την κυβÎÏνηση. Μετά την Îντονη κατακÏαυγή εισήχθη Îνα νÎο σÏστημα που επιτÏÎπει εÏωτήσεις στους υπουÏγοÏÏ‚ σε ζωντανή επικοινωνία και χωÏίς μεσάζοντες.
Στη χώÏα μας η διαμεσολάβηση συνεχίζεται και στις ενημεÏώσεις του αÏμόδιου υπουÏγείου Υγείας αλλά και σε εκείνες του κυβεÏÎ½Î·Ï„Î¹ÎºÎ¿Ï ÎµÎºÏ€Ïοσώπου ΣτÎλιου Î Îτσα. Το ότι αυτό είναι Ï€Ïοβληματικό αποδεικνÏεται καθημεÏινά όταν στις δÏσκολες εÏωτήσεις δίνονται απαντήσεις γενικόλογες και παÏαπειστικÎÏ‚, χωÏίς να μποÏεί ο δημοσιογÏάφος να επανÎλθει.
ΑποÏίας άξιο είναι ακόμα το γεγονός ότι, ενώ οι υγειονομικοί συντάκτες παγκοσμίως μποÏοÏν να θÎσουν εÏώτημα στην καθημεÏινή ενημÎÏωση του Î³ÎµÎ½Î¹ÎºÎ¿Ï Î´Î¹ÎµÏ…Î¸Ï…Î½Ï„Î® του Παγκόσμιου ΟÏÎ³Î±Î½Î¹ÏƒÎ¼Î¿Ï Î¥Î³ÎµÎ¯Î±Ï‚ (ΠΟΥ) Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus για την εξÎλιξη της πανδημίας και μάλιστα να επανÎλθουν αν δεν λάβουν ικανοποιητική απάντηση, δεν μποÏοÏν να κάνουν το ίδιο οι Ελληνες δημοσιογÏάφοι στην εγχώÏια ενημÎÏωση.
Î Ïόσφατα εÏγαζόμενοι στην ΕΡΤ3 κατήγγειλαν την επιβολή ενός «ιδιότυπου καθεστώτος λογοκÏισίας» στη δημόσια τηλεόÏαση από τη διοίκηση της ΕΡΤ.
«Η ενημÎÏωση πλÎον γίνεται μονοδιάστατα γÏÏω από ÏŒ,τι καθοÏίζει η ατζÎντα των “υπεÏθυνων†κάθε μÎÏα στις 18.00. Κάθε διαφοÏετική φωνή και κÏιτική είτε φιμώνεται είτε, στην καλÏτεÏη πεÏίπτωση, εμφανίζεται για μεÏικά δευτεÏόλεπτα για να υπάÏχει και Îνα άλλοθι», αναφÎÏουν.
Ο συνωστισμός των εÏγαζομÎνων σε κλειστοÏÏ‚ χώÏους εÏγασίας, οι ελλείψεις που παÏουσιάζονται στη μάχη που δίνουν οι υγειονομικοί και άλλα πολλά θÎματα δεν δημοσιοποιοÏνται.
Οι εÏγαζόμενοι ζητοÏν να τηÏηθεί ο κώδικας δημοσιογÏαφικής δεοντολογίας, Îτσι ώστε να υπάÏχει πλήÏης και σφαιÏική ενημÎÏωση, «να ακοÏγεται η κÏιτική στην κυβεÏνητική πολιτική όχι μόνο φιλτÏαÏισμÎνη μÎσα από τον λόγο των κομμάτων αλλά και από τις ενδιαφεÏόμενες κοινωνικÎÏ‚ ομάδες, να ακουστεί η φωνή των γιατÏών και νοσηλευτών που ναι μεν τους χειÏοκÏοτοÏμε αλλά δεν τους δίνουμε βήμα να μιλήσουν, να δίνεται ο λόγος στα αδÏναμα τμήματα της κοινωνίας, κυÏίως αυτά που αποκλείονται από τα μεγάλα ΜΜΕ».
Η Ομοσπονδία Ενώσεων Îοσοκομειακών ΓιατÏών Ελλάδος (ΟΕÎΓΕ) κατήγγειλε τη δημόσια τηλεόÏαση για τη μη μετάδοση από το δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ της συνÎντευξης ΤÏπου που παÏαχώÏησε την 1η ΑπÏιλίου, στη διάÏκεια της οποίας κατÎδειξαν σοβαÏά θÎματα δημόσιας πεÏίθαλψης.
Οπως τονίζουν οι νοσοκομειακοί γιατÏοί, παÏότι παÏακολοÏθησε τη συνÎντευξη ΤÏπου πλήÏες συνεÏγείο της κÏατικής τηλεόÏασης, στα δελτία δεν Îγινε καμία απολÏτως αναφοÏά στη συνÎντευξη και Ï€Ïοβλήθηκε μόνο Îνα πλάνο ελάχιστων δευτεÏολÎπτων, «θαμμÎνο» μÎσα σε ÏεποÏτάζ για άλλο θÎμα. «Είναι Ï€ÏοφανÎÏ‚ ότι Îγινε εκ των υστÎÏων κυβεÏνητική παÏÎμβαση λογοκÏισίας», σημειώνουν οι γιατÏοί.
Μετά από επιστολή που Îλαβε η Ενωση Συντακτών ΗμεÏησίων ΕφημεÏίδων Μακεδονίας ΘÏάκης από δημοσιογÏάφους στην ΑλεξανδÏοÏπολη για μη παÏοχή πληÏοφόÏησης από τη διοίκηση του Î“ÎµÎ½Î¹ÎºÎ¿Ï Îοσοκομείου ΑλεξανδÏοÏπολης και παÏαπομπή τους στον εκπÏόσωπο του υπουÏγείου Υγείας κ. ΤσιόδÏα, η Ενωση απÎστειλε επιστολή στην 4η Υγειονομική ΠεÏιφÎÏεια Μακεδονίας – ΘÏάκης Ï€ÏοκειμÎνου να επιλυθεί το ζήτημα. Εν μÎσω πανδημίας, πάντως, ο κ. ΤσιόδÏας είναι δυσεÏÏετος για τους δημοσιογÏάφους.
«Αποτελεί πλήγμα στην ενημÎÏωση», μας λÎει ο Îίκος Φωτόπουλος, μÎλος της Ενωσης. Ο ίδιος πεÏιγÏάφει ότι σε άλλη πεÏίπτωση παÏαπÎμφθηκε Ï€Ïόσφατα από τη διοίκηση της Î Ï…Ïοσβεστικής ΥπηÏεσίας Θεσσαλονίκης στην Αθήνα για ÏεποÏτάζ σχετικά με φωτιά στη Î’ÏŒÏεια Ελλάδα. Η Ενωση Συντακτών ΗμεÏησίων ΕφημεÏίδων Αθηνών, πάντως, φαίνεται πως δεν Îχει καμία ανησυχία για την ελευθεÏία του ΤÏπου…
Τα Ï„ÎσσεÏα συμπεÏάσματα της ÎÏευνας
Η πανδημία Îχει ταχεία και σημαντική επίδÏαση στην ελευθεÏία των ΜΜΕ στην ΕυÏωπαϊκή Ενωση, σÏμφωνα με ÎÏευνα οκτώ διεθνών οÏγανώσεων με τίτλο «ΠαÏαβιάσεις των ΕλευθεÏιών του ΤÏπου στην Ε.Ε. στο πλαίσιο του Covid-19».
Η ÎÏευνα, η οποία καλÏπτει τόσο τα κÏάτη-μÎλη της Ε.Ε. όσο και τις υποψήφιες χώÏες, υπογÏαμμίζει Ï„ÎσσεÏα γενικά ζητήματα που Ï€ÏοκÏπτουν:
• Δυσανάλογα μÎÏ„Ïα Îκτακτης ανάγκης, ειδικότεÏα υπεÏβολικÎÏ‚ Ïυθμίσεις κατά της παÏαπληÏοφόÏησης
• ΠεÏιοÏισμοί στην Ï€Ïόσβαση σε πληÏοφοÏίες
• ΛεκτικÎÏ‚ και σωματικÎÏ‚ επιθÎσεις που θÎτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των δημοσιογÏάφων
• ΑπειλÎÏ‚ παÏακολοÏθησης και ιδιωτικότητας
Οπως επισημαίνουν οι διεθνείς οÏγανισμοί, οι χειÏότεÏες παÏαβιάσεις εντοπίζονται στην ΟυγγαÏία, τη ΣεÏβία και την ΤουÏκία, όπου Ï€ÏοϋπήÏχε η καταστολή της ελευθεÏίας του ΤÏπου.
ΠαÏαβιάσεις της ελευθεÏίας των μÎσων ενημÎÏωσης στην Ε.Ε.
ΟυγγαÏία
Στις 30 ΜαÏτίου, το ουγγÏικό ΚοινοβοÏλιο ενÎκÏινε νομοθεσία που παÏÎχει στον Ï€ÏωθυπουÏγό Î’Î¯ÎºÏ„Î¿Ï ÎŸÏμπάν σαÏωτική νÎα Îκτακτη εξουσία να αποφασίζει με διατάγματα. Ο νÎος νόμος ποινικοποιεί επίσης τη διάδοση «ψευδών» ή «διαστÏεβλωμÎνων» πληÏοφοÏιών που υπονομεÏουν τη μάχη των αÏχών κατά του Covid-19 με Ï€Ïόστιμα Îως και Ï€Îντε χÏόνια φυλάκιση.
Ο νόμος επικÏίθηκε Îντονα από ομάδες ελευθεÏίας του ΤÏπου, οι οποίες δήλωσαν ότι συνιστά Îνα βήμα Ï€Ïος τον πλήÏη Îλεγχο των πληÏοφοÏιών και την πεÏαιτÎÏω καταστολή της ελευθεÏίας του ΤÏπου στη χώÏα.
ΒουλγαÏία
Στη ΒουλγαÏία, η κυβÎÏνηση χÏησιμοποίησε το καθεστώς Îκτακτης ανάγκης για να Ï€Ïοσπαθήσει να Ï„Ïοποποιήσει τον ποινικό κώδικα και να εισαγάγει ποινÎÏ‚ για τη διάδοση όσων θεωÏοÏσε «ψεÏτικες ειδήσεις» σχετικά με την επιδημία, με φυλάκιση Îως και Ï„Ïία χÏόνια ή Ï€Ïόστιμο Îως 5.000 ευÏÏŽ.
Ενώ στο διάταγμα αυτό ο Ï€ÏόεδÏος της χώÏας άσκησε βÎτο, Îνα άλλο νομοσχÎδιο υποβλήθηκε στο ΚοινοβοÏλιο από Îνα κόμμα του κυβεÏνώντος ÏƒÏ…Î½Î±ÏƒÏ€Î¹ÏƒÎ¼Î¿Ï ÏƒÏ„Î¹Ï‚ 19 ΑπÏιλίου, το οποίο, εάν εγκÏιθεί, θα δώσει στις αÏχÎÏ‚ μεγαλÏτεÏες εξουσίες για την αναστολή λειτουÏγίας ιστότοπων για τη διάδοση «παÏαπληÏοφόÏησης στο διαδίκτυο» – διευÏÏνοντας το πεδίο εφαÏμογής του νόμου Ï€Î¿Î»Ï Ï€ÎÏα από την Îκτακτη υγειονομική κÏίση.
Η κυβÎÏνηση διπλασίασε επίσης το χÏονικό διάστημα ανταπόκÏισης των δημόσιων φοÏÎων στα αιτήματα της ΕλευθεÏίας της ΠληÏοφοÏίας (FOI) από 30 σε 60 ημÎÏες. Ακόμα, δόθηκε στις αστυνομικÎÏ‚ δυνάμεις εξουσία να λαμβάνουν δεδομÎνα κινητής τηλεφωνίας των παÏαβατών της γενικευμÎνης καÏαντίνας χωÏίς Ï€ÏοηγοÏμενη δικαστική άδεια, εγείÏοντας ζητήματα ιδιωτικότητας και παÏακολοÏθησης.
Ρουμανία
Στις 16 ΜαÏτίου ο Ï€ÏόεδÏος της χώÏας Ï…Ï€ÎγÏαψε Îκτακτο διάταγμα το οποίο, Î¼ÎµÏ„Î±Î¾Ï Î¬Î»Î»Ï‰Î½, δίνει στις αÏχÎÏ‚ την εξουσία να αφαιÏοÏν ÏεποÏτάζ ή να βάζουν λουκÎτο σε ιστότοπους που διαδίδουν «ψεÏτικες ειδήσεις» σχετικά με τον ιό, χωÏίς δυνατότητα των τελευταίων Ï€Ïοσφυγής στη δικαιοσÏνη.
Η νομοθεσία Îκτακτης ανάγκης διπλασίασε επίσης τον χÏόνο ανταπόκÏισης σε αιτήματα FOI από 30 σε 60 ημÎÏες. Εκτοτε, τα μÎσα ενημÎÏωσης ανÎφεÏαν ότι τα τοπικά ιδÏÏματα αÏνήθηκαν να παÏάσχουν πληÏοφοÏίες, επικαλοÏμενα τους νÎους κανόνες.
Ιταλία
Στις 23 ΜαÏτίου, Îνας δημοσιογÏάφος και Îνας καμεÏαμάν, που εÏγάζονταν για την ιταλική πεÏιφεÏειακή εφημεÏίδα Il Tirreno, εκδόθηκαν στο ΛιβόÏνο, Ï€Ïοσβλήθηκαν και απειλήθηκαν με μεταλλική Ïάβδο ενώ μετÎδιδαν ÏεποÏτάζ για τη ζωή υπό τα μÎÏ„Ïα για τον νÎο κοÏονοϊό.
Ο δημοσιογÏάφος της La Repubblica, Salvo Palazzolo, αντιμετώπισε επίμονες απειλÎÏ‚, Î±Ï†Î¿Ï ÎγÏαψε Îνα άÏθÏο στις 8 ΑπÏιλίου σχετικά με τη μαφία, που χÏησιμοποιεί την κÏίση του κοÏÎ¿Î½Î¿ÏŠÎ¿Ï Î³Î¹Î± να αυξήσει την επιÏÏοή της σε πεÏιοχÎÏ‚ του ΠαλÎÏμο.
Σλοβενία
Ο ΣλοβÎνος εÏευνητής δημοσιογÏάφος Blaž Zgaga μπήκε στο στόχαστÏο εκστÏατείας μίσους που Ï„Ïοφοδοτήθηκε από την κυβÎÏνηση και Îναν κυβεÏνητικό τηλεοπτικό σταθμό γιατί Ï…Ï€Îβαλε επίσημο αίτημα ελευθεÏίας της πληÏοφόÏησης στις αÏχÎÏ‚ της Λιουμπλιάνα σχετικά με τον χειÏισμό της κÏίσης Covid-19 από την κυβÎÏνηση.
ΓεÏμανία
Η γεÏμανική κυβÎÏνηση Îχει εισαγάγει αμφιλεγόμενα μÎÏ„Ïα που Îχουν δώσει στις αÏχÎÏ‚ την άδεια να αναλÏουν συγκεντÏωτικά και ανώνυμα δεδομÎνα τοποθεσιών μÎσω Î³ÎµÏ‰ÎµÎ½Ï„Î¿Ï€Î¹ÏƒÎ¼Î¿Ï Î±Ï€ÏŒ κινητά τηλÎφωνα, Ï€ÏοκειμÎνου να παÏακολουθήσουν την εξάπλωση του Covid-19, δημιουÏγώντας ανησυχίες Î¼ÎµÏ„Î±Î¾Ï Î¿Î¼Î¬Î´Ï‰Î½ δικαιωμάτων σχετικά με ζητήματα αποÏÏήτου και επιτήÏησης.
Πηγή: greekmme.blogspot.com