25η Μαρτίου 1821: Η Ελληνική Επανάσταση

Η 25η Μαρτίου είναι χαραγμένη στη συνείδηση όλων των Ελλήνων ως η ημέρα κατά την οποία ξεκίνησε ο σημαντικότερος αγώνας για την Εθνική Ανεξαρτησία, η ημέρα που γιορτάζουμε την επανάσταση που μας χάρισε την ελευθερία μετά από σχεδόν 400 χρόνια οθωμανικού ζυγού.
Πρόκειται για μια επανάσταση που οργανωνόταν μεθοδικά και διακριτικά χρόνια πριν.

Τα χρόνια πριν από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης

Είχαν προηγηθεί πολλές επαναστάσεις κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας στον ελληνικό γεωγραφικό χώρο πριν αρχίσει η μεγάλη επανάσταση του 1821. Όλες όμως ήταν τοπικής μικρής έκτασης και σημασίας. Αντίθετα, η επανάσταση του 1821 οργανώθηκε μεθοδικά και προσεκτικά, μελετώντας όλες τις παραμέτρους, τις θέσεις-κλειδιά και τα καίρια σημεία που θα κατάφερναν σημαντικά χτυπήματα κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Έπειτα από τα ιστορικά γεγονότα που είχαν προηγηθεί στην Ευρώπη, όπως η Γαλλική Επανάσταση, αλλά και η Αμερικανική Επανάσταση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι Έλληνες του εξωτερικού ίδρυσαν αρχικά την οργάνωση «Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο», το οποίο είχε σαν σκοπό την πνευματική ανύψωση του Ελληνικού Έθνους και τις απαραίτητες προετοιμασίες για μια επανάσταση κατά του κατακτητή. Επρόκειτο για πρωτοβουλία του Γρηγόριου Ζαλύκη από τη Θεσσαλονίκη και της Ελισσάβετ Σαντή Λουμάκι Σενιέ από την Κύπρο. Η οργάνωση αυτή κατάφερε να κερδίσει τη στήριξη του Ναπολέοντα Βοναπάρτη και συγκέντρωσε οπλισμό, ο οποίος επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί στην Ελληνική Επανάσταση.

Όμως αυτή η επιχείρηση προδόθηκε στις αρχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τελικά το εγχείρημα απέτυχε πριν καλά-καλά ξεκινήσει.

Από τα στελέχη του Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου και τον διακαή πόθο τους για ανατροπή του οθωμανικού ζυγού ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας. Η Φιλική Εταιρεία θεωρούσε ότι το ελληνικό γένος ήταν έτοιμο για την επανάσταση και την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και σκόπευε να συγκεντρώσει τους απαραίτητους πόρους για την έναρξή της. Ιδρύθηκε από φλογερούς πατριώτες, ριζοσπαστικά μέλη που ανήκαν στη μικροαστική τάξη και αφού ξεπεράστηκαν οι αρχικές δυσκολίες, μυήθηκαν σε αυτήν πολλοί λόγιοι, φοιτητές, έμποροι, οικονομικά ισχυροί Έλληνες της διασποράς αλλά και απλός κόσμος.

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο οποίος ανέλαβε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας στις 12 Απριλίου του 1820, προσπαθούσε να προετοιμάσει μια τεράστια εθνική επιχείρηση απελευθέρωσης που θα έμενε στην ιστορία της Ελλάδας και των υπόλοιπων Βαλκανίων. Σύμφωνα με τα στελέχη της Φιλικής Εταιρείας, η κήρυξη της επανάστασης θα έπρεπε να γίνει μέσα στις πρώτες 50 ημέρες του έτους 1821, δηλαδή στο διάστημα που ο Υψηλάντης θα έφτανε στη Μάνη, ώστε να ηγηθεί αυτής.

Για την προετοιμασία της επανάστασης είχε ήδη φτάσει στην Πελοπόννησο από τα τέλη του 1820 ο αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Φλέσσας ή Δικαίος, ο επονομαζόμενος Παπαφλέσσας, εξουσιοδοτημένος από τη Φιλική Εταιρεία, μαζί με τον Αναγνωσταρά από τη Μεσσηνία. Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1820 οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Πελοπόννησο μειώθηκαν, καθώς ο Χουρσίτ Μεχμέτ Πασάς από την Τριπολιτσά εκστράτευσε κατά του Αλή Πασά στα Ιωάννινα. Η μείωση αυτή αποτελούσε άλλη μια διευκόλυνση για την οργάνωση της επανάστασης.

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-95585600-1300896344.jpg

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-95585600-1300896344.jpg

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
3 Απριλίου 1770, Ραμαβούνι Μεσσηνίας - 4 Φεβρουαρίου 1843, Αθήνα

Στις 6 Ιανουαρίου του 1821 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μετέβη από τη Ζάκυνθο στην Πελοπόννησο, μετά από ειδοποίηση που έλαβε από τη Φιλική Εταιρεία, ενώ παράλληλα ο Παπαφλέσσας περιόδευε σε ολόκληρη την Πελοπόννησο μιλώντας με άκρα διακριτικότητα για την επικείμενη επανάσταση σε κατοίκους πόλεων και χωριών. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης προετοίμαζε πολεμιστές σε όλη την Πελοπόννησο και τους είχε σε ετοιμότητα ώστε να πιάσουν τα όπλα μόλις λάβουν το σύνθημα, ενώ παράλληλα άλλοι απεσταλμένοι της Φιλικής Εταιρείας προετοίμαζαν το έδαφος για την επανάσταση σε Ρούμελη, Θεσσαλία και Μακεδονία.

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-83841500-1300888838.jpg

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-83841500-1300888838.jpg

Η περικεφαλαία και ο οπλισμός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

Στις 26 Ιανουαρίου του 1821 πραγματοποιήθηκε στη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο) η επονομαζόμενη σύναξη των προεστών του Μοριά, στην οποία συμμετείχαν επίσημοι αντιπρόσωποι των προεστών της Πάτρας, τρεις ιεράρχες -ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός- ο Παπαφλέσσας και διάφοροι άλλοι προεστοί και καπεταναίοι από ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο Παπαφλέσσας και οι καπεταναίοι δήλωσαν ανά πάσα στιγμή έτοιμοι για την επανάσταση, οι δε προεστοί ήταν επιφυλακτικοί, εκφράζοντας δισταγμούς και ζητώντας εγγυήσεις για την υποστήριξη της Ρωσίας. Τελικά και αυτοί πείστηκαν και συμφώνησαν με τους υπόλοιπους, να αναμένουν την άφιξη του Υψηλάντη για να αρχίσει η επανάσταση.

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-39465000-1300889044.jpg

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-39465000-1300889044.jpg

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης

Έπειτα από την ουσιαστική αποτυχία στο συντονισμό μιας βαλκανικής εξέγερσης, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης αποφάσισε να εισβάλει στα ρουμανικά πριγκιπάτα κηρύσσοντας την επανάσταση. Πρώτη πράξη του πολέμου ήταν η διάβαση του ποταμού Προύθου στη Μολδαβία, στις 22 Φεβρουαρίου 1821 και η είσοδος στο Γιάσι (Ιάσιο). Στις 24 Φεβρουαρίου ο Υψηλάντης έβγαλε την ιστορική του προκήρυξη που καλούσε τους Έλληνες να πάρουν τα όπλα, βεβαιώνοντας ότι "μια κραταιά δύναμις" είναι έτοιμη να βοηθήσει τον αγώνα.

Την 1η Μαρτίου ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ξεκίνησε την πορεία του προς τη Βλαχία αφού προηγουμένως είχε ενωθεί με τα τμήματα του Γεωργάκη Ολύμπιου, του Φαρμάκη και πολλών Ελλήνων εθελοντών. Με τη συμμετοχή του Ιερού Λόχου, ο οποίος είχε συσταθεί από 500 περίπου σπουδαστές των σχολών των πριγκιπάτων, η στρατιωτική δύναμη του Υψηλάντη έφτανε τους 7.000 άνδρες, μεταξύ των οποίων ήταν και Βαλκάνιοι γείτονες (Σέρβοι, Βούλγαροι, Αρβανίτες).

Την ίδια ημέρα αναχωρούσε από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό την Πελοπόννησο, ένα καράβι φορτωμένο με προκηρύξεις για εξέγερση. Για τις απαραίτητες διαδικασίες για την αναχώρηση του πλοίου αυτού είχε μεριμνήσει ο Ξάνθος της Φιλικής Εταιρείας.

Στις 11 Μαρτίου έφτασε ακτοπλοϊκώς στη Χαλκιδική ο Φιλικός Εμμανουήλ Παππάς έχοντας την εντολή να λάβει μέρος στην οργάνωση της επανάστασης. Πολλοί καλόγεροι από το Άγιο Όρος δήλωσαν έτοιμοι να τον ακολουθήσουν στον ξεσηκωμό, ενώ παράλληλα έγιναν επαφές με Μακεδόνες οπλαρχηγούς σε μια προσπάθεια να προετοιμαστεί μια συντονισμένη εξέγερση.

Γύρω στις 13 Μαρτίου 1821 ο Παπαφλέσσας είχε ολοκληρώσει τον κύκλο των περιοδειών του στην Πελοπόννησο και βρισκόταν μαζί με τον Αναγνωσταρά στη Μεσσηνία όπου είχε τεθεί ως υπεύθυνος από τη Φιλική Εταιρεία. Ο Κολοκοτρώνης βρισκόταν επίσης στο χώρο ευθύνης του, τη Μάνη. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν κρυμμένος στην Πάτρα, έτοιμος και αυτός να αναλάβει δράση. Άλλοι Φιλικοί βρίσκονταν παρατεταγμένοι σε διάφορους χώρους ευθύνης ο καθένας.

Το έναυσμα για την έναρξη της Επανάστασης

Παρά τις επιφυλάξεις των προεστών, το κλίμα στην Πελοπόννησο ήταν έντονα επαναστατικό και ένας σπινθήρας μόνο απέμενε για την "έκρηξη" της Ελληνικής Επανάστασης. Στο δεκαήμερο μεταξύ 14-25 Μαρτίου δόθηκε το έναυσμα της επανάστασης σε διαφορετικά σημεία στο Μοριά. Στις 14 Μαρτίου 1821 κατέφθασε στη Ζάχολη, από το Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία του Κούτου, ο ηγούμενος Γερμανός. Εκεί, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, μετά από πανηγυρική δοξολογία στον ναό του Αγίου Γεωργίου, ύψωσε τη Σημαία της Επανάστασης με τα σύμβολα της Φιλικής Εταιρείας και μαζί με τους Ζαχολίτες οπλαρχηγούς Παναγιωτάκη Γεραρή και Χρήστο Ζίνη ή Ζαχολίτη εκδίωξαν από τη Ζάχολη όλες τις τουρκικές οικογένειες. Στον Φενεό ο Αναγνώστης Κορδής και ο Χρήστος Ζαχολίτης, έπειτα από συμπλοκή σκότωσαν πολλούς Τούρκους φοροεισπράκτορες (χαρατζήδες) και συνέχισαν προς τα χωριά των Καλαβρύτων.

Παράλληλα, ο Παναγιωτάκης Γεραρής με 60 πολεμιστές από τη Ζάχολη, ξεκίνησαν για να συμμετάσχουν στην πολιορκία της Ακροκορίνθου στις 24 Μαρτίου. Στις 20 Μαρτίου ο Σολιώτης με τους Πετμεζαίους χτύπησαν τους Οθωμανούς στους τρεις πύργους των Καλαβρύτων, όπου κλείστηκαν οι ντόπιοι μουσουλμάνοι και ξεκίνησαν την πολιορκία τους συλλαμβάνοντας τον πασά των Καλαβρύτων Αρναούτογλου. Στις 21 Μαρτίου, ξεσηκώθηκε η Πάτρα από τους Φιλικούς Παναγιώτη Καρατζά, Βαγγέλη Λειβαδά και Ν. Γερακάρη και οι Οθωμανοί αναγκάστηκαν να κλειστούν στο φρούριό της. Ταυτόχρονα, ξεσηκώθηκε και η Μάνη με τους Κολοκοτρώνη, Παπαφλέσσα, Νικηταρά και Κεφάλα. Στις 23 Μαρτίου 2.000 Μανιάτες και Μεσσήνιοι εισέβαλαν στην Καλαμάτα, μια εισβολή που αποτέλεσε την πρώτη πολεμική επιτυχία της επανάστασης. Η 23η Μαρτίου αποτελεί ακόμα και σήμερα μέρα εορτής για την κατάληψη της Καλαμάτας και το όνομά της έχει δοθεί σε κεντρική οδό της πόλης.
Στις 24 Μαρτίου μαζεύτηκαν στα περίχωρα της Καλαμάτας γύρω στους 5.000 Έλληνες για να πάρουν την ευλογία της Εκκλησίας και την ίδια μέρα επαναστάτησε και η Φωκίδα στη Ρούμελη.

Στην Καλαμάτα συστάθηκε η Μεσσηνιακή γερουσία, της οποίας τέθηκε επικεφαλής ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Πρώτη πράξη της νέας εξουσίας ήταν να στείλει έγγραφο προς τα χριστιανικά έθνη ζητώντας τη βοήθειά τους και αυτό το έγγραφο είναι και η πρώτη πράξη διεθνούς δικαίου της επανάστασης. Στην Πάτρα ιδρύθηκε το Αχαϊκό διευθυντήριο, από τους προεστούς Ανδρέα Λόντο και Χαραλάμπη, τον Παπαδιαμαντόπουλο και το δεσπότη Παλαιών Πατρών Γερμανό.

Πότε και πού άρχισε η Επανάσταση;

Η 25η Μαρτίου έχει κηρυχθεί σαν εθνική εορτή, καθώς είχε οριστεί με Βασιλικό Διάταγμα του Όθωνα στις 15 Μαρτίου του 1838 ως επέτειος της έναρξης της Επανάστασης, μάλλον με την έννοια της συμπύκνωσης στην ημέρα αυτή των επαναστατικών γεγονότων των ημερών.

Όμως το πότε και πού άρχισε η Ελληνική Επανάσταση, ίσως να μην μπορεί να απαντηθεί με ακρίβεια, καθώς ήταν μια επανάσταση που οργανωνόταν σε πολλά διαφορετικά σημεία και ξέσπασε σε πολλούς πυρήνες τις ίδιες ημέρες. Ίσως αυτό να ήταν και το μυστικό της επιτυχίας της, δηλαδή το ότι δεν ξέσπασε σε ένα σημείο, αλλά σε πολλά ταυτόχρονα, καθώς αν οργανωνόταν σε ένα σημείο μόνο, αν αυτό έπεφτε στην αντίληψη του εχθρού, τότε το όλο εγχείρημα θα αποτύγχανε.

Σύμφωνα με την παράδοση, στις 25 Μαρτίου του 1821, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε την ελληνική σημαία και κήρυξε την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας. Κατά άλλους, η Ελληνική Επανάσταση είχε ήδη ξεκινήσει στις 21 Φεβρουαρίου από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στο Ιάσιο. Ο ίδιος ο Γερμανός δεν αναφέρει απολύτως τίποτα σχετικό στα απομνημονεύματά του, για την ημέρα εκείνη, αλλά αντιθέτως ότι δεν βρισκόταν στην Αγία Λαύρα. Παρ' όλα αυτά, το γεγονός οτι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός άφησε ανολοκλήρωτα απομνημονεύματα δεν επιτρέπει να βγουν ασφαλή συμπεράσματα.

Στη Στερεά Ελλάδα κηρύχθηκε επίσημα η έναρξη της επανάστασης στις 27 Μαρτίου, στη μονή οσίου Λουκά κοντά στη Λιβαδειά, παρόντων των οπλαρχηγών Αθανασίου Διάκου, Βασίλη Μπούσγου και προκρίτων της περιοχής.

Στο συμβούλιο των οπλαρχηγών στη Μεσσηνία ο Κολοκοτρώνης πρότεινε σαν βασικό στόχο την Τρίπολη, όπου οι Οθωμανοί είχαν το στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου και μετά από τη διαφωνία του Μαυρομιχάλη, που είχε οριστεί αρχιστράτηγος, άρχισε πορεία στρατολόγησης στην Αρκαδία. Ανάλογες πορείες έκαναν άλλοι οπλαρχηγοί σε διάφορες περιοχές. Στις 29 Μαρτίου ο Κολοκοτρώνης είχε μαζέψει 6.000 άνδρες και προσπάθησε να πολιορκήσει την Καρύταινα, όμως στην πρώτη έξοδο των Τούρκων, το στράτευμα διαλύθηκε. Το γεγονός αυτό δεν πτόησε τον γέρο του Μοριά και μεθοδικά εγκατέστησε φρουρές σε επίκαιρα σημεία γύρω από την Τρίπολη (Λεβίδι, Πιάνα, Χρυσοβίτσι, Βέρβαινα, Βαλτέτσι, Τρίκορφα), ώστε να υπάρχει έλεγχος των οδικών αρτηριών που οδηγούν προς την Τρίπολη.

Η επανάσταση επεκτάθηκε γρήγορα σε όλη την Πελοπόννησο και στην Ανατολική Στερεά και είχε από την πρώτη στιγμή μεγάλη επιτυχία, αφού πέρασαν υπό τον έλεγχο των επαναστατών πολύ σύντομα οι ακόλουθες πόλεις:
- Ζάχολη (14 Μαρτίου)
- Καλαμάτα (23 Μαρτίου)
- Αίγιο (23 Μαρτίου)
- Καλάβρυτα (26 Μαρτίου)
- Άργος, Καρύταινα, Μεθώνη, Νεόκαστρο, Φανάρι, Γαστούνη, Ναύπλιο στην Πελοπόννησο και Σάλωνα (27 Μαρτίου)
- Γαλαξίδι, Λιδωρίκι (28 Μαρτίου)
- Μαλανδρίνο (30 Μαρτίου)
- Λιβαδειά (Διάκος, 31 Μαρτίου)
- Θήβα και Αταλάντη (3 Απριλίου)

Από τότε και μετά οι εξελίξεις ήταν ταχύτατες και σταδιακά μέσα στην άνοιξη είχαν επαναστατήσει μαζικά και οργανωμένα και άλλες περιοχές, όπως η Μακεδονία, η Θεσσαλία, η Κρήτη και οι Κυκλάδες. Τα σημαντικότερα γεγονότα που ακολούθησαν ήταν τα εξής:

10 Απριλίου 1821
Η Πύλη προχωρά σε αντίποινα. Απαγχονίζεται ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ στην Κωνσταντινούπολη και το σώμα του μεταφέρεται στην Οδησσό.

23-24 Απριλίου 1821
Ο Αθανάσιος Διάκος δίνει ηρωική μάχη στην Αλαμάνα, συλλαμβάνεται από τις εχθρικές δυνάμεις και βρίσκει ηρωικό, αλλά μαρτυρικό θάνατο. Λίγο αργότερα, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, μάχεται και εμποδίζει στο Χάνι της Γραβιάς, την πορεία των τουρκικών στρατευμάτων προς την Πελοπόννησο.

12-13 Μαϊου 1821
Νίκη των Ελλήνων στο Βαλτέτσι, η οποία ανοίγει το δρόμο για την κατάληψη της Τριπολιτσάς, στρατιωτικού και πολιτικού κέντρου της Πελοποννήσου.

26 Μαϊου 1821
Με τη Συνέλευση των Καλτετζών στην Αρκαδία, ιδρύεται η Πελοποννησιακή Γερουσία, με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.

14 Ιουνίου 1821
Ξεσπά η επανάσταση στην Κρήτη

9 Ιουλίου 1821
Οι Τούρκοι απαγχονίζουν στη Λευκωσία τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό και αποκεφαλίζουν τους Μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου και Κυρήνειας.

23 Σεπτεμβρίου 1821
Με την κατάληψη της Τριπολιτσάς, η οποία είναι η έδρα του πασά του Μοριά, εδραιώνεται η επανάσταση στην Πελοπόννησο. Δύο μήνες μετά, ιδρύεται στο Μεσολόγγι, με την προεδρία του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, ο «Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος».

13 Νοεμβρίου 1821
Απελευθέρωση της Άρτας από τους Σουλιώτες οπλαρχηγούς Μάρκο και Νότη Μπότσαρη, τους αδελφούς Τζαβέλα κ.ά.

1 Ιανουαρίου 1822
Στην Α’ Εθνοσυνέλευση, η οποία πραγματοποιείται στην Νέα Επίδαυρο, ψηφίζεται το πρώτο Σύνταγμα της Επανάστασης, γνωστό ως «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος». Πρόεδρος του Εκτελεστικού εξελέγη ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.

30 Μαρτίου 1822
Καταστροφή της Χίου από τα τουρκικά στρατεύματα του Καπουδάν Πασά Καρά Αλή. Μια μαζική θυσία που θα εμπνεύσει προσωπικότητες της ευρωπαϊκής τέχνης και του πνεύματος, όπως ο Ντελακρουά και ο Βίκτορ Ουγκό και θα συγκινήσει την Ευρώπη, που θα δείξει περισσότερο ενδιαφέρον για τον Ελληνικό Αγώνα. Τρεις μήνες αργότερα, ο Κωνσταντίνος Κανάρης πυρπολεί και καταστρέφει την τουρκική ναυαρχίδα.

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-01219100-1300894660.jpg

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-01219100-1300894660.jpg

Η καταστροφή της Χίου όπως αποτυπώθηκε στον πίνακα του Ντελακρουά

6 Ιουνίου 1822
Ο Χουρσίτ πασάς και ο Ομέρ Βρυώνης καταλαμβάνουν το Σούλι

29 Ιουνίου 1822
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης θα καταστρέψει στα Δερβενάκια τη στρατιά του Μαχμούτ πασά ή Δράμαλη, ανατρέποντας τα φιλόδοξά του σχέδια. Οι Έλληνες και αρκετοί φιλέλληνες θα ηττηθούν, λίγες μέρες μετά, στο Πέτα (κοντά στην Άρτα) από ισχυρές τουρκικές δυνάμεις.

Αύγουστος 1822
Η παρουσία του Γεωργίου Κάνιγκ, ως υπουργού Εξωτερικών της Αγγλίας, σηματοδοτεί τη θετική μεταστροφή της αγγλικής πολιτικής απέναντι στο Ελληνικό Ζήτημα.

Δεκέμβριος 1822
Το Συνέδριο των αντιπροσώπων των μεγάλων Δυνάμεων στη Βερόνα, παρά τις προσπάθειες των Ελλήνων απεσταλμένων, δεν αναγνωρίζει την ελληνική Επανάσταση και την αποκηρύσσει με διακήρυξή του.

Ιανουάριος 1823
Νίκη των Ελλήνων στο Ναύπλιο, το οποίο ορίζεται και ως έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης.

Μάρτιος 1823
Η Αγγλία αναγνωρίζει τους Έλληνες ως εμπόλεμους και αναγνωρίζει de facto την Ελληνική Επανάσταση.

Μάρτιος-Απρίλιος 1823
Συγκαλείται στο Άστρος της Κυνουρίας η Β’ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων.

12 Ιουλίου 1823
Ο φιλέλληνας λόρδος Βύρων, φθάνει στο Αργοστόλι. Θα στηρίξει την επανάσταση και θα πεθάνει στο Μεσολόγγι τον Απρίλη του 1824. Στο Μεσολόγγι θα ταφεί και ο Μάρκος Μπότσαρης, ο οποίος σκοτώθηκε στη μάχη του Κεφαλόβρυσου Ευρυτανίας.

Φθινόπωρο 1823-Καλοκαίρι 1824
Εμφανίζονται οι πρώτες αντιθέσεις ανάμεσα στο Νομοτελεστικό υπό τον Θ. Κολοκοτρώνη και τον Πετρόμπεη και το Βουλευτικό υπό τον Κουντουριώτη που σχηματίζουν δύο ξεχωριστές κυβερνήσεις. Είναι η απαρχή της πρώτης φάσης του εμφυλίου σπαραγμού που θα τερματιστεί τον Ιούνιο με την επικράτηση του Κουντουριώτη.

7-8 Ιουνίου 1824
Καταστροφή της Κάσου από τους Τουρκοαιγύπτιους, οι οποίοι, λίγες μέρες μετά, θα καταστρέψουν ολοσχερώς και τα Ψαρά.

29 Αυγούστου 1824
Ναυμαχία του Γέροντα και πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας.

15 Απριλίου 1825
Αρχίζει η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή και αργότερα και από τον Ιμπραήμ. Στις 10 Απριλίου 1826 θα γίνει η ηρωική έξοδος και η πτώση του Μεσολογγίου. Η θυσία του Μεσολογγίου προώθησε το ελληνικό ζήτημα όσο καμιά ελληνική νίκη και ο απόηχος των γεγονότων, αναζωπύρωσε το πνεύμα του φιλελληνισμού στην Ευρώπη.

5 Ιουνίου 1825
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, δολοφονείται στην Ακρόπολη Αθηνών, θύμα της εμφύλιας διαμάχης.

3 Αυγούστου 1826
Ο Γκούρας κλείνεται με τους άνδρες του στην Ακρόπολη. Η πόλη παραδίδεται στον Κιουταχή.

11 Νοεμβρίου 1827
Η κυβέρνηση Ζαΐμη μεταφέρει την έδρα της στην Αίγινα.

19 Μαρτίου 1827
Με πρόταση του Κολοκοτρώνη ανατίθεται η ηγεσία του στρατού στον Church και των ναυτικών δυνάμεων στον Cochrane.

30 Μαρτίου 1827
Η Εθνοσυνέλευση εκλέγει τον Ιωάννη Καποδίστρια «κυβερνήτη της Ελλάδος» με επταετή θητεία.

22 Απριλίου 1827
Τραυματίζεται θανάσιμα ο Γεώργιος Καραϊσκάκης στη μάχη του Φαλήρου.

8 Οκτωβρίου 1827
Ναυμαχία του Ναυαρίνου
Ο ενωμένος συμμαχικός στόλος Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας καταστρέφει τον τουρκοαιγυπτιακό που βρισκόταν αγκυροβολημένος στον κόλπο του Ναυαρίνου, στη σημερινή Πύλο, γεγονός που υπήρξε καταλυτικό στην εξέλιξη του Ελληνικού Ζητήματος. Οι τρεις προστάτιδες Δυνάμεις θα διαδραματίσουν πλέον καταλυτικό ρόλο στη γένεση του ανεξάρτητου νεοελληνικού κράτους.

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-63825000-1300894834.jpg

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-63825000-1300894834.jpg

Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου σε ελαιογραφία του Garneray

8 Ιανουαρίου 1828
Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας φθάνει στο Ναύπλιο, όπου ο λόγιος Θεόφιλος Καΐρης τον προσφωνεί με τον εξής λόγο:
«Χαίρε και Συ Κυβερνήτα της Ελλάδος, διότι μετά τοσούτον πολυχρόνιον αποδημίαν, επιστρέφεις εις την κοινήν πατρίδα, την βλέπεις, την χαιρετάς όχι πλέον δούλην και στενάζουσαν υπό τον ζυγόν, αλλ’ ελευθέραν, αλλά δεχομένην σε Κυβερνήτην, και περιμένουσαν να Σε ίδη να οδηγήσης τα τέκνα της εις την αληθινήν ευδαιμονίαν και εις την αληθινήν δόξαν. Ζήθι! Αλλ’ έχων ιερόν έμβλημα «ο Θεός και η δικαιοσύνη κυβερνήσουσι την Ελλάδα». Ζήθι! Αλλά κυβερνών ούτως ώστε να αισθανθή η πατρίδα, να καταλάβωμεν και ημείς, να επαναλάβη η αδέκαστος ιστορία, να αντηχήσωσιν όλοι οι αιώνες, ότι ου Συ, ουδέ ο υιός σου, ουδέ ο οικείος σου, ουδέ ο φίλος σου, ουδέ πνεύμα φατρίας, αλλ’ αληθώς αυτός ο νόμος του Θεού, αυτό το δίκαιον, αυτοί της Ελλάδος οι θεσμοί κυβερνώσι την Ελλάδα δια Σου.».

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-75061300-1300895264.jpg

Συνημμένη εικόνα: monthly_03_2011/post-3-0-75061300-1300895264.jpg

Ιωάννης Καποδίστριας
Πίνακας του Διονυσίου Τσόκου

3 Φεβρουαρίου 1830
Υπογράφεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις το πρωτόκολλο του Λονδίνου, σύμφωνα με το οποίο δημιουργείται ανεξάρτητο ελληνικό κράτος με οροθετική γραμμή τη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Στο νέο κράτος θα συμπεριληφθούν, με το Πρωτόκολλο της συνδιάσκεψης του Λονδίνου στις 30 Αυγούστου 1832, η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, η Εύβοια, οι Σποράδες, οι Κυκλάδες και τα νησιά του Αργοσαρωνικού κόλπου.

27 Σεπτεμβρίου 1831
Δολοφονείται στο Ναύπλιο ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας.

Τις επόμενες δεκαετίες, μετά από μια σειρά διπλωματικών προσπαθειών από τους ηγέτες της εποχής, αναγνωρίζεται διεθνώς η ανεξαρτησία τού Ελληνικού Έθνους και απελευθερώνονται όλο και περισσότερες περιοχές. Ο μακροχρόνιος αγώνας για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού από τον ελληνικό χώρο απέφερε καρπούς και η Ελλάδα είναι ξανά ελεύθερη.

Αν και η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε με διαφορές λίγων ημερών σε πολλά σημεία, η 25η Μαρτίου εορτάζεται επίσημα σαν η επέτειος της εθνικής μας ανεξαρτησίας.

Οι πληροφορίες του άρθρου ελήφθησαν από την ελληνική Wikipedia

Μείνετε σε επαφή μαζί μας:

Κάντε like κι ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook

Στο Twitter: Follow